Penvissen

Dit artikel is gepubliceerd in KARPER magazine nr. 55

Penvissen; voor sommigen de mooiste vorm van karpervissen die er is, voor anderen, vaak door gebrek aan kennis ingegeven, een grote nachtmerrie. Penvissen is bloedje spannend, zeer confronterend en tevens uitermate geschikt om een nieuw water te leren kennen. De voordelen van penvissen zijn legio: je bent mobiel, je zeult geen kilo’s visspullen mee, je kan na het werk of eten even een paar uurtjes eropuit gaan, je kunt makkelijk inspelen op situaties en aasgedrag, je vist dicht onder de kant waardoor je veel kunt waarnemen, je kan een groot gebied en verschillende soorten stekken afvissen en een hele belangrijke, jij bepaalt wanneer er aangeslagen wordt, niet je onderlijn in combinatie met een klomp lood. Op een ‘boiliewater’ werkt deze vorm van vissen zelfs dressuurdoorbrekend (om maar eens een populaire term te gebruiken).

Gevangen met de pen

In de loop der jaren heb ik over het penvissen veel uiteenlopende theorieën gelezen. Vele montages en hun gedragingen heb ik in de praktijk toegepast, en in mijn aquarium bekeken en getest. De ene bleek in de praktijk te werken, de ander absoluut niet. Uiteraard hebben mijn bevindingen tot wat aanpassingen geleid. Onderstaande is dus gebaseerd op mijn kennis en ervaringen, getoetst aan de praktijk.

Het te gebruiken materiaal:

Hengel met strakke topactie, die tot in het handvat kan doorbuigen, maar zeker genoeg body heeft om de vis te kunnen sturen. Een strakke topactie om een snelle reactie bij het aanslaan te behouden en genoeg demping van de hengel omdat je kort uit de kant vist en er vaak niet meer dan twee of drie meter lijn uitstaat. Afhankelijk van het formaat vissen dat je kunt verwachten en de omstandigheden waarin je vist, ligt wat mij betreft de testcurve tussen de 1lb vobstakelvrij water met vissen tot laten we zeggen 8 kilo, en 2 lb voor wateren met obstakels en vissen voven de 10 kg. Met een 1 lb hengel vissen naast onstakels op een water waar je kans maakt op een vis van 8 kg is dus absoluut 'not done'! Dan kies je bijv. voor een hengel van 1,5 lb en een bijpassende lijn. De lengte van de hengel ligt tussen de 3 meter en 4,20 meter. Mijn eigen penhengel is 3,60 meter lang en heeft een testcurve van 1,75 lb en buigt als ik hem helemaal krom trek tot in mijn handvat door; een goed gemidelde voor alle wateren.

Een molen moet robuust zijn en een zeer goede slip met een lage startsnelheid hebben. Robuust omdat je heel actief vist en je molen het zwaar te verduren kan krijgen; hij ligt tenslotte niet urenlang netjes op je rod pod te wachten, en er komt, wederom door de kort uitstaande lijn bij het aanslaan en de dril, plotseling grote druk op de molenas te staan. Ook daarom moet de slip een lage startsnelheid hebben. De molenspoel moet minimaal 100 meter nylon kunnen bevatten. Veel meer is niet nodig omdat je kort onder de kant vist, maar iets meer is zeker welkom. Zelf gebruik ik een molen met iets meer lijncapaciteit omdat ik regelmatig een stuk lijn vervang. Zelf gebruik ik de Shimano Stradic of de ‘old school’ Sigma molen, maar er zijn genoeg goede molens in alle prijsklassen die aan bovengeschreven eigenschappen voldoen.

Als lijn kies ik altijd voor een sterke, schuurbestendige nylon lijn. De één zweert bij een zo soepel mogelijke lijn, de ander maakt het niet veel uit. Van mij hoeft de lijn niet per sé super soepel en zacht te zijn, het is wel prettiger vissen omdat je lijn dan niet zo snel van je spoel af 'springt'. Als we denken aan het afstandvissen, hoeveel soorten stiff rigs en semi-stiff rigs worden er dan wel niet gebruikt? Wordt ermee gevangen? En hebben we daar dus vertrouwen in? Juist… Waarom zou een karper bij de afstandvisserij wel met een ‘lompe’ rig te vangen zijn en bij penvissen niet? En aangezien we met penvissen bij de minste of geringste beweging van de pen al kunnen en moeten aanslaan… Belangrijk is het in ieder geval om de lijn vooraf te testen op plotselinge druk/krachtverandering door er bijvoorbeeld een paar keer een harde ruk aan te geven. Sommige lijnen breken dan heel snel, terwijl er bij een langzaam toenemende druk op diezelfde lijn niets aan de hand is. Als de lijn snel breekt is deze niet geschikt. Dit is belangrijk omdat we, daar is ie weer, weinig lijn hebben uitstaan en er dus bij het aanslaan en de dril plotseling veel kracht op het uitstaande stuk lijn komt te staan. De te nemen dikte is afhankelijk van de omstandigheden waarin en de hengel waarmee gevist wordt. Kan ik grote vis verwachten en vis ik bij takken, bruggen, palen, lelies, riet en dergelijke, dan kies ik voor een lijn die minimaal 30/00 dik is en in de meeste gevallen zelfs 33/00. Het spreekt voor zich dat deze lijn (en ook de omstandigheden) niet goed samengaat met een hengel van 1 lb; eerder eentje van 2 lb. In de winter is de vis wat minder sterk en stap ik bij deze omstandigheden over op 25/00. Vis ik op vissen waarvan het gewicht om en nabij de 8 kilo of lager ligt in obstakelvrij water dan kies ik voor 22/00.

Gevlochten lijn is wat mij betreft ongeschikt voor de penvisserij omdat die de neiging heeft om te gaan drijven, vatbaarder is voor stroming, vuil en wind en het belangrijkste, geen rek heeft die we nodig hebben bij de dril. Gebroken hengels en uitgescheurde karperbekken zijn dan het gevolg. 
Zelf heb ik goede ervaringen met de lijnen van Trabuco en als ik met een stijve lijn wil vissen tegenwoordig ook de Power Plus Carp van Ultima. Een zware voorkeur heb ik voor Duranium van PV Rigsolutions, een goede gemiddelde van alles, zeer slijtvast en niet duur.

Het schepnet dat ik voor mijn struinvisserij gebruik is een schuifnet. Makkelijk te vervoeren en met één hand uit te schuiven. Zo hoef ik niet continu met een uitgeklapt schepnet rond te lopen (zeker door struiken een crime) of tijdens de dril het net nog in elkaar te zetten. Zelf gebruik ik al ongeveer vijftien jaar het schuifnet van PB products. Deze is alleen niet meer te verkrijgen.

Een rug- of schoudertas voor extra spulletjes zoals voer, eten en drinken, kleinmateriaal en eventueel een fototoestel en extra kleding.

Stuitjes zijn verkrijgbaar passend bij de lijndikte! Het beste is om bij het op de lijn schuiven van de rubberen stuitjes de lijn eerst even met bijv. wat spuug te bevochtigen omdat ze anders geneigd zijn uit te scheuren.

Als lood gebruik ik bladlood of een doosje knijploodjes van verschillend gewicht.

Schaartje en, als je er waarde aan hecht, weger, weegzak en centimeter.

Of je voor een vaste- of schuifdobber (pen) kiest hangt deels van je persoonlijke voorkeur af. Kies je voor een vaste dobber, dan kan je niet dieper vissen dan de lengte van je hengel. Vis je gelijk aan of dieper dan de hengellengte, dan kom je sowieso uit op een schuifdobber. Mijn voorkeur gaat te allen tijde uit naar een zo klein mogelijke schuifdobber (of pen) met antenne, met alleen een oogje onderaan. Het voordeel van deze pennen is dat de wind en de oppervlakte stroming minder vat hebben op de lijn en dat de pen minder snel tussen waterplanten blijft hangen tijdens de dril. Het inleggen of inwerpen gaat ook een stuk prettiger omdat het gewicht van de pen dichter bij de haak zit. Koop een pen nooit alleen omdat de kleuren je aanspreken. Mooie kleuren zorgen voor een betere verkoop, niet voor een betere beetregistratie, en daar is het ons natuurlijk om te doen! In helder water is het zelfs beter om een wat neutrale kleur te kiezen. Kies dus niet voor uiterlijk, maar voor functionaliteit en degelijkheid. Er zijn mensen die zeggen dat het niet uitmaakt hoe groot je pen is, zolang je hem maar goed uitloodt. Er zijn al diverse artikelen verschenen waar aan de hand van berekeningen uitgelegd en bewezen wordt dat dit niet waar is. Op zich logisch ook, hoe groter de pen, hoe meer weerstand en wrijving in het water. Tot slot zijn er nog voorgelode pennetjes. Persoonlijk heb ik met deze pennen nooit een juiste presentatie en dus toepassing van het aas kunnen vinden. Misschien alleen om je aas op half water aan te bieden zonder gebruik te maken van extra loodjes. Je pennetje staat er dan wel mooi uitgelood bij ja...

Ik monteer mijn pennetje altijd aan een kleine speldwartel. Hierdoor glijdt de pen beter langs de lijn en heeft hij iets meer bewegingsvrijheid. Let erop dat het oogje van de speldwartel kleiner is dan je stuitjes, anders schuift deze over de stuitjes heen! Een andere bijkomstigheid is dat je eenvoudig het pennetje kan verwijderen als je stopt met vissen, waardoor hij tijdens het vervoer niet kan beschadigen.

De haken die ik bij het penvissen gebruik hebben altijd een rechte punt en een halflange steel omdat deze het beste haken bij het aanslaan. Kleiner of groter dan haakmaat 6 of 8 ga ik niet. Neem geen haak die snel uitbuigt of breekt, want er komt tijdens de dril heel veel kracht op de haak te staan. Het formaat pas ik aan het te gebruiken aas aan. Ik ben zelf fan van de PB intruder hooks en Super Strong Hooks van PV Rigsolutions. 

Ik neem mijn voer bijna altijd in een klein (boilie) emmer(tje) met deksel mee. Behalve dat het handig is kan het ook nog eens als zitje dienen.

Een (klein formaat) lichte onthaakmat. Uiteraard ter bescherming van de vis en eventueel om op te zitten.

Ik maak bij het penvissen nooit gebruik van een soepele onderlijn. Wel een tijdje gedaan, maar die gaf lang zo scherp niet de aanbeten door. Toen ik het in mijn aquarium testte bleek dat de vis door de flexibiliteit van deze lijn veel meer speelruimte had dan met een ‘stijve’ lijn, wat tot gevolg had dat de pen niet snel genoeg een signaal doorgaf. De vis kon bijv. het aas oppakken zonder dat de pen het registreerde. Dit is bij een stijvere (nylon) lijn nauwelijks mogelijk. En wederom, waarom hebben we, en sommigen zweren erbij, bij onze afstandvisserij wel vertrouwen in stijve onderlijnen en zou het bij het penvissen niet werken? Oké, het laatste stukje ligt bij de afstandvisserij over de bodem, maar als we met de pen vissen kunnen we veel sneller reageren op wat de pen doorgeeft. Bij de afstandvisserij zien we (vaak) pas dat er wat aan de hand is als de vis zich heeft geprikt.

Het uitloden

Ik hanteer 5 verschillende vismethoden en ik zal ze uitleggen aan de hand van het pennetje waarmee ik nagenoeg altijd vis; een schuifpennetje dat op 1 loodje zinkt, met onderaan de pen alleen een oogje. Vis je met een vaste pen, dan heb je geen speldwartel en stuitjes nodig.

De liggende montage. het onderste loodje
fixeerd de pen op de bodem

Liggend: Als eerste monteer je een stuitje op de lijn, vervolgens de kleine speldwartel (met een oogje dat kleiner is dan de stuitjes), met daaraan de pen en vervolgens weer een stuitje. De pen zit nu tussen de twee stuitjes vast. Schuif het allemaal een stukje verder op de lijn tegen elkaar aan en zoek een enkel loodje waardoor je pennetje nog net zinkt. Knijp deze een stukje onder het onderste stuitje vast. Dit loodje is allesbepalend voor de waarneming van de aanbeet. Dit loodje fixeert je pennetje op de bodem. Je pennetje zinkt nu dus op alleen dat ene loodje Vervolgens schuif je alles (ook je loodje) weer een stukje over de lijn omhoog en knoop je een haak aan. Zelf houd ik een afstand van 10 cm. aan tussen het loodje en de haak. Dit is het stuk lijn dat op de bodem komt te liggen. Zolang het pennetje zinkt is het water dus dieper dan je inschatte. Wil je een stukje van de antenne van de pen boven water hebben, dan zal je het bovenste stuitje net zolang omhoog moeten schuiven totdat er een stukje van ongeveer 1 cm. boven het wateroppervlak uitsteekt. De afstand tussen het loodje en de pen is nu gelijk aan de diepte van het water. Je komt dus meteen de diepte van het water op je stek te weten. Steekt er een flink stuk van de antenne boven water uit, dan is het water ondieper en moet je je bovenste stuitje juist naar beneden schuiven totdat er nog maar een centimeter boven het water uitsteekt. Zodra het loodje ook maar beweegt, beweegt de pen ook. Als de karper het aas in zijn bek neemt zal altijd het loodje bewegen of opgetild worden en de dobber dus bewegen of omhoog komen (de zgn opsteker!). Een mooiere aanbeet is er wat mij betreft niet. Aangeslagen dient te worden zodra de antenne omhoog komt en je hoeft niet te wachten tot hij helemaal het water uitgeklommen is! Beweging omhoog = rammen! Loopt de pen langzaam schuin weg, dan moet je gewoon aanslaan, maar je had dit eigenlijk al eerder kunnen doen. Antenne omhoog = vis pakt je aas op, en pennetje loopt schuin weg = hij heeft het aas in zijn bek en zwemt ermee weg. Schiet de pen echter hard schuin weg, dan is de lijn ergens achter de vis (meestal een borstvin) blijven hangen. Sla niet aan, ook al druist het tegen je instinct in, want de kans is groot dat je de vis vals haakt. Deze montage is geschikt voor zowel stilstaand als zacht stromend water. Vis je met een iets grotere pen die meer loodjes vereist, dan zou ik vlak onder het onderste stuitje een loodje vastzetten, waarop de pen tot vlak boven het drijflichaam zinkt (de hele antenne steekt dus nog wel boven water uit). Dit is nodig om nog wel een opsteker te kunnen registreren! Het tweede en dus onderste loodje doet de pen helemaal zinken. Dit tweede loodje komt dan weer op ongeveer 10 à 15 cm. van de haak. Maar nogmaals, ik zou voor een zo klein mogelijk pennetje gaan. Deze manier van vissen is dus niet mogelijk met een dobber zonder antenne!



Het puntje net boven water

Halfstaand: Monteer een stuitje, een speldwartel, met daaraan een pen, en weer een stuitje. Loodt vervolgens de pen zo uit dat hij net niet zinkt. Hij kietelt als het ware het wateroppervlak. Vervolgens knoop je een haak aan, wat voor net dat extra beetje gewicht zorgt waardoor de pen zinkt. Het onderste loodje moet op minimaal 15 cm. van de haak bevestigd worden. Stel de pen iets dieper af dan dat het water diep is (schuif het bovenste stuitje iets naar boven) en de lijn zal vanaf je haak in een flauwe bocht naar je pen lopen. Aangeslagen moet worden als het bovenste puntje van je antenne blijft stijgen (dan wordt dus het onderste loodje opgetild), of als de pen wegloopt. Naar mijn mening is deze montage alleen geschikt voor stilstaand water omdat er geen loodje is dat je aas op de bodem vasthoudt.

Staand: Monteer je pen en loodt hem zo uit dat hij onder het gewicht van je lood(jes) + haak nog net zinkt. Je pen staat goed als de antenne net een heel klein stukje boven water staat. Het aas staat net nu op de bodem. Staat je pen onder water, dan weet je dat je je pen wat omhoog moet schuiven omdat het water iets dieper is dan je had ingeschat. Staat de antenne van je pennetje hoger boven water, dan is het water ondieper dan je had ingeschat. Aangeslagen moet worden als het bovenste puntje van je antenne blijft stijgen, of als de pen wegloopt. Deze montage is onbruikbaar in (zacht) stromend water. Zelf vis ik eerlijk gezegd na diverse waarnemingen in mijn aquarium nooit meer met een staande haak omdat karpers ten opzichte van de bodem schuin met hun kop naar beneden op de bodem azen en daardoor zeer snel met de recht omhoog lopende lijn in aanraking komen. Wel gebruik ik deze afstelling af en toe in de winter als de vissen supervoorzichtig zijn. In dat geval sla ik aan op elke minieme beweging van de pen.

Wat ook heel spannend en vooral goed in ondiep water te gebruiken is, is het volgende: gebruik alleen een baarsdrijvertje en een middelgroot knijploodje. Knijp het loodje op 50 cm van de haak vast en laat je lijn in een flauwe bocht naar je baarsdrijvertje lopen. Je vist min of meer hetzelfde als op afstand, alleen vervangt het knijploodje je wartellood en vervangt het baarsdrijvertje je waker. Je moet aanslaan als het baarsdrijvertje onder water verdwijnt of van zijn oorspronkelijke positie ‘wegzwemt’. Het is dus niet zo dat de vis zich haakt op het knijploodje, het loodje dient alleen om je lijn laag en je aas op de bodem vast te houden. Het baarsdrijvertje kan ook goed gebruikt worden om op half water te vissen met bijv. een broodvlok. Gebruik dan geen loodje! Spectaculair is als je dit toepast bij kroosvelden. Afstand tussen baarsdrijvertje en haak zou ik op zo’n 10 à 15 cm. houden. Baarsdrijvertje boven op het kroos en broodvlok of worm door het kroos heen laten zakken en wachten tot je lijn en het baarsdrijvertje over het kroos beginnen te ‘lopen’ en vervolgens eronder verdwijnen. Herinneringen van kroos in mijn haar en op mijn gezicht komen alweer boven…

Mijn montage voor stromend water is bijna dezelfde als de liggende montage, met het verschil dat ik nu ipv een knijploodje waar de pen op zinkt, ik nu een 10 of 15 grams schuifloodje gebruik. Het schuifloodje wordt tegengehouden door een stopper die op minimaal 30 cm van de haak bevestigd is. Dit schuifloodje houdt het aas op de vaste plek. Je vist nu dus eigenlijk op afstand met schuiflood, met je dobber als beetindicator. Bij een aanbeet zal altijd je pen onder water verdwijnen (anders kan namelijk niet door de stopper en het relatief zware schuifloodje). Wat bij deze montage heel goed werkt is als je een pop-up monteert. Zelf ben ik ondertussen fan geworden van die drijvende nepmaïs en die fel gekleurde pop-ups. Oei, oei, oei, wat kan je een mooie aanbeten krijgen… Er zijn pennen speciaal ontworpen voor stromend water, maar persoonlijk vind ik deze te lomp en lang niet zo effectief als de methode zoals hierboven beschreven. Oja, probeer, indien mogelijk, je montage naast een muur of beschoeiing neer te leggen om aanraken van de vis met de lijn te voorkomen. Een vis aast namelijk altijd tegen de stroming in, dus, gedwongen door de stroming, aan de kant waar jouw lijn schuin naar je pen loopt.

In het donker met de pen gevangen

Het is een fabeltje dat je met de pen dicht bij de kant geen grote vissen kan vangen, of er minder vangt. Niet logisch ook, want hoeveel vissers varen hun aas wel niet uit naar de overkant van het water om hun aas onder aanlokkelijke overhangende struiken te deponeren? Feit is wel dat gemiddeld genomen de door penvissers gevangen vissen minder zwaar zijn. Dit komt puur doordat penvissers minder vaak met boilies als aas vissen. Op boilies worden nou eenmaal meer grote vissen gevangen dan op bijv. partikels, maar aan de manier van vissen ligt het niet. Ik durf zelfs te beweren dat ik met een actieve penvisserij in de meeste gevallen meer karpers op de kant weet te krijgen dan de gemiddelde afstandvisser.

Er zijn een aantal dingen waarmee je rekening moet houden als je met de pen vist. Penvissen draait om concentratie, effectiviteit en het begrijpen van hoe en waarom je pen reageert. Wil je effectief vissen, dan mag je pennetje niet verder dan drie meter van je hengeltop inliggen, liever minder. Je moet bij de minste of geringste beweging van je pen kunnen aanslaan en hoe meer lijn er uitstaat, hoe groter de vertraging is. Omdat je snel op een aanbeet moet kunnen reageren mag je nooit bij je hengel weglopen, sterker nog, je moet je hengel eigenlijk continu in je hand houden!

Als ik met zacht aas vis heb ik er geen problemen mee als mijn haakpunt bedekt is, al wordt er vaak anders beweerd, maar wij vissen tenslotte niet met een zelfhaaksysteem, maar slaan zelf aan. Ik vis ook liever niet met een hair onder mijn haak, al zal dit bij enkele aassoorten niet anders kunnen. Een kale haak(punt) zorgt ervoor dat er sneller vuil aan je haak blijft hangen en het vergroot de kans op een vals gehaakte vis. Wij zijn degene die bepalen wanneer er aangeslagen wordt, waarbij de haak toch makkelijk door het zachte aas heen gaat. Van lijnzwemmers zal je altijd last hebben bij het penvissen, logisch ook, de vis zwemt nu eenmaal rond boven de voerplek. Vaak is het een borstvin die tijdens het azen achter de lijn blijft hangen. Ik moet zeggen dat ik in helder water nauwelijks heb kunnen waarnemen dat de vis echt schrok als hij tegen mijn lijn aanzwom (en reken maar dat de vissen hier de klappen van de zweep wel kennen!). Een schrikreactie leek eerder het gevolg te zijn van de lijn die achter de vin bleef hangen en hij dat vervelende draadje niet meteen kwijt kon. Dan volgden er twee à drie staartslagen waarmee de vis even snel twee meter wegzwom, maar vervolgens wel weer verder ging met azen.

Een groot deel van de spanning bij
penvissen is het voorspel, hier
een wapperende staart.

Een groot deel van de spanning die bij het penvissen komt kijken is het voorspel; de tekenen dat er een vis op je voerplek ligt als je komt aanlopen. Je kan bijna niet wachten om in te leggen en je moet jezelf tot rust manen alle handelingen rustig en behoedzaam uit te voeren. Belletjes -over het algemeen klein en witgrijzig van kleur-, modderwolken, een zwaaiende staart en rietstengels en leliebladeren die schokken of opzij geduwd worden. Je weet dat hij er zit, maar lukt het je ook hem te vangen?

Tot slot: Controleer na het vangen van een vis altijd je lijn en vervang het stuk bij de lichtste beschadiging.

Voer

Mijn favoriete voersamenstelling bestaat uit een mengsel van blikmaïs, doperwten uit blik, kapucijners uit blik en mini-pellets. Ik gooi alles bij elkaar, inclusief het blikvocht en meng het goed. Zo wordt het lekker kleverig en laat het een mooie wolk achter in het water,die zich in de verschillende waterlagen verspreid. Op mijn haak zet ik meestal een maïskorrel en een doperwt, of een kapucijner. Mocht dit na een tijdje vissen niets opleveren, dan zet ik vaak een honden-of kattenbrok uit blik op de haak. Dit kan serieus veel verschil maken! Als ik merk dat de vissen veel heen en weer zwemmen, en af en toe heel kort op mijn voerplekje neerstrijken, dan zal ik snel overstappen op een broodvlok, die bij de minste of geringste waterverplaatsing zal bewegen.

De mogelijkheden en combinaties zijn legio. Uiteraard werken duivenmengeling,  hele of stukjes boilie, boiliekruim, tijgernoten, honden-en kattenvoer uit blik, Smac, leverworst, ananas, hennep, granen, tijgernoten, mestpiertjes en maden ook. Laat je fantasie de loop! Als haakaas kan je hetzelfde gebruiken als waarmee je hebt gevoerd, maar vaak levert een afwijkend haakaas, of een combinatie meer op. Maden of mestpiertjes op een voerplekje van hennep en mini-pellets, of combinaties van bijvoorbeeld een maïskorrel met een mestpiertje op een bed van hennep en mini-pellets. Hard haakaas zoals boilies, duivenmengeling, tijgernoten, pellets en dergelijke, monteer ik door middel van een hair op de haak.

Op wateren waar veel met brood wordt gevoerd, werkt een voerplekje van broodvlokken heel goed. Op de haak zet ik dan ook een broodvlok. Ik vis dit het liefst in combinatie met een baarsdrijvertje dat ik één à anderhalve meter hoger zet dan het water diep is. Zo loopt de lijn in een flauwe bocht naar mijn haakaas toe. Supergaaf om het baarsdrijvertje plots over het wateroppervlak te zien bewegen!

Een ander heel goed penvisaas zijn de Crushies van Martin SB. Dit zijn stukken boilie, maar op een andere manier bereid dan boilies, waardoor de attractoren sneller vrijkomen. Elke Crushie heeft een andere vorm en andere grootte. 

Mijn benadering

Je kan kan een passieve visserij toepassen en de hele tijd op één en dezelfde plek vissen, maar ik geef er de voorkeur aan om meerdere voerplekjes af te vissen. Eigenlijk spreken de voordelen van deze laatste vorm voor zich: je kunt een groter gebied afvissen, je kunt een groter deel van het water naar activiteit afspeuren en dus eventueel verkassen, elke keer dat je naar de volgende plek loopt breekt de wandeling je concentratie voor even, en in visloze tijden brengt elk voerplekje weer nieuwe hoop met zich mee. Je een paar uur achter elkaar op één plek op je pennetje concentreren is ondoenlijk, zeker ‘s winters.

Het eerste dat ik na aankomst doe is voeren op de beoogde plekken. Zorg er wel voor dat je je voerplekjes kunt terugvinden, want geloof me, als je dat van bijvoorbeeld vijf plekken moet onthouden, dan ga je heel makkelijk opeens twijfelen of je wel op de juiste plek inligt. Had ik nou een meter verder uit de kant gevoerd of niet? Ligt mijn voerplekje nou meer naar links van die tak of niet? Ik markeer de stekken met takjes of op stenen met een krijtstreepje. Is het de eerste keer dat ik het water bevis, dan peil ik de beoogde stek uiteraard eerst uit. De voerplekjes liggen minimaal 20 meter en maximaal 100 meter van elkaar verwijderd. Vervolgens volgt het controleren van de lijn en het optuigen. Onderschat de controle van de lijn niet, want je zult maar net vastslaan op die ene beer van een vis en je verspeelt hem door je laksheid . Geloof me, ik spreek uit ervaring, na die ene, en in mijn geval ook tweede, keer heb je het wel geleerd. Doe dit op een behoorlijke afstand van je voerplekken zodat die niet worden verstoord. In de tussentijd doet het voer zijn werk wel.

Genoeg afstand tot het water behouden

Als ik op een nieuw water aan de slag ga en ik wil het leren kennen, dan maak ik al gauw acht tot tien plekjes die ik elk een paar keer in ongeveer tien minuten per plek afvis. Ken ik het water al, dan houd ik het vaak op maximaal vijf plekjes en vis deze elk ongeveer een kwartier af. Na verloop van tijd, als je wat meer ervaring hebt met penvissen, zal je ook je gevoel laten meespelen. Misschien geven die belletjes die je vijf minuten terug naar boven hebt zien komen je een reden om nog iets langer te blijven, of dat ene stofwolkje? Het gaat allemaal meespelen.

Voerplekjes tegen de kanten zijn zeer succesvol

Omdat je dicht bij de kant vist is het belangrijk om je zo stil mogelijk voort te bewegen. Sluip gebukt naar de waterkant toe, houdt genoeg afstand tot het water, draag geen opvallende kleuren – het liefst camouflage of mat donker- , let erop dat je schaduw niet op het water valt en maak gebruik van elke vorm van dekking die er maar te vinden is. Ikzelf houd altijd als regel aan: minimaal drie meter van de kant blijven.

Heb ik een karper of een paar brasems gevangen en vind ik het tijd om naar de volgende plek te gaan, dan voer ik een klein beetje bij. De ervaring heeft geleerd dat het eerste rondje dat je alle plekken afvist vaak niets of alleen brasem oplevert. Niets zorgwekkends dus. Bij het tweede rondje wordt de kans al groter op een karper. Uiteraard blijft het vissen, dus voor hetzelfde geld is het meteen al raak bij de eerste plek.

Zorgen maken over een leeggegeten voerplek is niet nodig. Mijn ervaring is dat een voerplek nog zeker een uur nadat hij is leeggegeten zijn aantrekkingskracht behoudt. Vaak keren ze nog een paar keer terug.

Niet elke plek is even diep. Het is dus belangrijk om te onthouden hoe diep de plek is als je die eenmaal hebt uitgepeild. Zelf doe ik dit aan de hand van de ogen op mijn hengel. Ik haak de haak aan het startoog (het eerste oog vanaf je handvat gezien) van de hengel en tel vanaf daar het aantal ogen tot aan het bovenste stuitje. Zo zal je, als je weer voor het eerst op je plek inlegt, je bovenste stuitje nooit meer dan een paar centimeter hoeven bij te stellen om je pen op de juiste diepte te hebben staan.

Penvissen in het donker

Penvissen in het donker heeft voor mij iets aparts. Net zoals een bloedstollende run bij het afstandvissen vind ik een plots uit het donker opdoemend of juist wegzeilend lichtje prachtig.

Met een breekstaafje of betalight op je antenne
 is in het donker goed met de pen te vissen

Er zijn verschillende lichtdobbers op de markt te verkrijgen, maar persoonlijk vind ik deze te lomp. De enige lichtdobbers die mij konden bekoren waren die van ‘Dobberrob’, al zou ik graag een iets langere antenne op deze dobbers zien. Hier werkt hij momenteel aan. Zelf gebruikte ik kleine breekstaafjes, die ik bovenop mijn pennetje monteerde. Tegenwoordig gebruik ik betalights. Betalights gaan ongeveer vijftien jaar mee en breekstaafjes slechts een uur of tien. Ik gebruik hiervoor een zelfde soort dobber als waar ik overdag mee vis, alleen halveer ik de antenne en plaats daarop (met het in het zakje meegeleverde stukje siliconenslang) het breekstaafje.

Nog een paar tips en aandachtspuntjes

Bijvangsten van brasem, zeelt en voorn beschouw ik niet als vervelend. Het houdt je bij gebrek aan karperactie scherp en je krijgt bevestiging dat je goed bezig bent. Verjagen doen ze de karpers niet, hoe vaak ik wel niet na het vangen van twee brasems een karper ving, dat is ondertussen niet meer te tellen.

Zeelten zorgen voor sneaky aanbeten en mooie drils

Leg je pen nooit in het midden van je voerplek neer, maar altijd aan de rand of net erbuiten, dit scheelt lijnzwemmers en je pakt ook vaak de 'slimmere' vissen.

Bij wind en oppervlaktestroming kan het zijn dat je lijn telkens in een bocht wordt getrokken, waardoor steeds je pen onder water verdwijnt. Dit is te vermijden door te beginnen met het vetvrij maken van je lijn met bijv. een beetje afwasmiddel. Nu komt ook weer het voordeel naar voren van een schuifpennetje dat alleen aan een oogje onderaan de pen bevestigd wordt. De lijn verlaat de pen dus al onder water. Het gemakkelijkst is om je pen over je voerplekje heen te werpen, je top onder water te steken en je pen vervolgens naar je toe te trekken. Zo ben je ervan verzekerd dat je lijn onder water blijft.

Draag een polariserende zonnebril. Hiermee kan je dieper in het water kijken. Je zult versteld staan van wat je in ondiep en helder water plots van het voorspel meekrijgt. Stofwolkjes, een vin, een staart, draaikolkjes, je ziet het allemaal een stuk beter en ze dragen allemaal bij aan de spanning en sensatie van het penvissen.

Zelf maak ik, indien mogelijk, mijn voerplekjes zoveel mogelijk met de zon recht tegenover mij of vanaf de zijkant. Dit heeft twee voordelen namelijk: Je schaduw kan niet op het water vallen en door de inval van de zonnestralen en je polariserende zonnebril kan je dieper in het water kijken.

Dikke 20+ pond spiegel aast op nauwelijks
20 cm diep water

Is het water onder de kant diep genoeg (minimaal 20 cm.), dan zal ik in de meeste gevallen mijn pen vlak naast de beschoeiing laten zakken. Dit verkleint de kans dat de vis met mijn lijn in aanraking komt.

In de winter komen er weer wat andere dingen bij het penvissen kijken. Kijk hiervoor op Winterpenvissen

Als je het penvissen eenmaal onder de knie hebt zal je zeker vaker op deze manier van vissen terugvallen. De spanning en betrokkenheid rondom de aanbeet zijn verslavend, en dan heb ik het nog niet eens over de vele voordelen van het mobiel vissen.

Probeer het, geef het een kans, ga een paar keer goed op je bek, maar leer ervan en geniet, van penvissen.